besin takviyesi ne demek?

Diyet veya beslenme takviyeleri ismi de verilen gıda takviyelerinin ardında yatan fikir, yeterli miktarlarda tüketilmeyen besinlerin tedarik edilmesidir. Gıda takviyeleri, hap, tablet, kapsül, sıvı, vb. formunda sağlanan vitaminler, mineraller, aminoasitler, yağ asitleri ve diğer maddeler olabilir. .¹

Besin desteği (suplemantasyon), bireye yönelik bir uygulamadır. Besin destekleri, vitamin, mineral, posa, aminoasitler, fitokimyasallar, otlar (herbal) ve botanik ürünleri kapsar. Supleman olarak sunulan besin öğelerinin çoğu, günlük diyette doğal olarak bulunmaktadır.²

Besin takviyleri endüstrisi 2015 yılında yaklaşık 37 milyar dolar değerindedir³ ve sadece ABD'de bugün piyasada 50,000'den fazla besin takviyesi ürünü mevcuttur.⁴ Amerikan yetişkin topluluğun yaklaşık %50'sinin besin takviyesi tüketmektedir. Multivitaminler en fazla kullanılan ürün grubudur.⁵

Çeşitleri

Vitaminler

Mineraller

Protein ve Amino Asitler

Vücut Geliştirme Takviyeleri

Esas Yağ Asitleri

Doğal Ürünler

Probiyotikler

Yan etkileri ve zararları

Yapılan araştırmalar sonucunda besin takviyelerinin bilinçsiz tüketim sebebiyle ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı tespit edilmiştir. Besin takviyeleri mutlaka doktor denetimde kullanılmalıdır.⁶

Gıda Takviyesi	İlaç	Etkileşim
A Vitamini	Absiksimab, asenokumarol, dermatan sülfat, dikumarol, heparin, varfarin vs.	Kanamayı artırma riski
	Asitresin, karob, etretinat vs.	A vitamini toksisitesini artırma
	Kolestipol	A vitamini etkisini azaltma
Niasin	Nikotin	Kızarma ve baş dönmesi
B12 Vitamini	Askorbik Asit	Vücütta ve serumda siyanokobalaminin faydasını azaltma
	Aminosalisilik asit, simetidin vs.	Siyanokobalamin emilimini azaltma
K Vitamini	Varfarin	Antikoagülan etkinliğini azaltma
Kalsiyum	Aspirin, bizmut sabsitrat, proksetil, doksisiklin, metasiklin, demir vs.	İlaç etkinliğini azaltma
Magnezyum	Kalsitriol, dokserkalsiferol	Hipermagnezemi
	Amikasin, dibekasin, streptomisin, tobramisin vs.	Nöromusküler zayıflık
	Dikumarol	Kanamayı artırma riski
	Felodipin, isradipin	Tansiyon düşmesi
Demir	Asetohidroksamik asit, sefdinir, sinoksasin, doksisiklin, ofloksin, minosiklin, tetrasiklin, penisilamin vs.	İlaç etkinliğini azaltma
	Asetohidroksamik asit, kalsiyum, alüminyum fosfat, kolestiramin, sodyum karbonat, doksisiklin, bikarbonat vs.	Demir etkinliğini azaltma
	Levotroksin	Tiroit yetmezliği

Bazı Vitamin ve Minerallerin İlaçlarla Olan Etkileşimi⁷

Vitamin ve Mineraller	4-10 Yaş**	11 Yaş ve Üzeri
Vitamin A (RE) (μg)	500	1000
Beta-karoten (mg)	3.5	7
Vitamin D (μg)	12.5	25
Vitamin B1 (tiamin) (mg)*	-	-
Vitamin B2 (riboflavin) (mg)*	-	-
Vitamin B3 (niasin) (mg NE)***	250	500
Vitamin B6 (piridoksin) (mg)	5	10
Vitamin C (mg)	500	1000
Folik asit (μg)	300	600
Biotin (μg)*	-	-
Selenyum (μg)	100	200
İyot (μg)	75	150
Çinko (mg)	7.5	15
Kalsiyum (mg)	750	1500
Demir (mg)	8.5	17
Fosfor (mg)	350	700
Potasyum (mg)	750	1500
Flor (mg)	1.75	3.5
Sodyum (mg)*	-	-
*Limit belirlenmemiştir
**11 yaş ve üzeri için verilen limitlerin %50’si kabul edilmiştir.
***Nikotinik asit içeren takviye edici gıdalar ayrıca değerlendirilir.